Chuyên gia chỉ cách phụ huynh có thể áp dụng để giải tỏa áp lực học tập cho con

Theo chuyên gia, để giải tỏa áp lực cho con, trước tiên cần phải thay đổi từ chính các bậc làm cha làm mẹ.

Chuyên gia tâm lý, chuyên gia lập trình ngôn ngữ Hoàng Thị Thu Nhiên, đến từ Trung tâm hỗ trợ cộng đồng Thu Nhiên Better Minds, cho biết mới đây bà vừa hỗ trợ một trường hợp nữ sinh lớp 12 N.T.H (Hà Nội), với ngoại hình xinh xắn, học lực tốt nhưng suốt một thời gian dài lại không muốn đến lớp. 

H kể mình luôn thấy lạc lõng ở trong lớp, khổ tâm vì bị các bạn bàn tán sau lưng. Trong khi đó, bố mẹ lại quá kỳ vọng về em. Khi cảm thấy không thể tâm sự được với ai, không ai hiểu mình, "giải pháp" mà H nghĩ đến là giam mình trong phòng. Kết quả học tập ngày một sa sút.

May mắn gia đình đã đưa em tiếp cận điều trị tâm lý kịp thời. "H đã bắt đầu có tinh thần tốt lên. H đến lớp không còn ngột ngạt, bắt đầu mỉm cười và không còn sợ ánh mắt của các bạn khác nữa", bà Nhiên cho biết.

Theo một nghiên cứu của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp quốc tại Việt Nam, một trong những nguyên nhân chính khiến trẻ em Việt Nam bị rối loạn sức khỏe tâm thần là áp lực học tập. Ngày càng có chiều hướng gia tăng hiện tượng trẻ bị lo âu, trầm cảm, rối loạn cảm xúc vì học. Thời gian này cũng sắp tới các kỳ thi chuyển cấp, thi đại học… tình trạng áp lực thi cử với các em học sinh càng dễ xảy ra.

Giải tỏa áp lực cho con

Theo bà Nhiên, để giải tỏa áp lực cho con, trước tiên cần phải thay đổi từ chính các bậc làm cha làm mẹ. Bố mẹ hãy học cách nhìn áp lực ấy bằng một góc nhìn khác, tức chuyển hướng sự tập trung. Cách chuyển hiệu quả là nhận biết rằng con mình đã và đang rất cố gắng, ghi nhận sự cố gắng của con, tin tưởng con. Hãy nói cho con biết điều đó. Việc nói cho con biết cha mẹ tin tưởng và ghi nhận con rất quan trọng với các con.

Thứ 2, cha mẹ cần giúp con nhận thức rõ ràng đâu là áp lực, những nỗi sợ đang có, đâu là niềm tin giới hạn về học tập, năng lực bản thân…; sau đó gỡ từng rào cản để trẻ tin vào bản thân, thấy mình có đầy đủ năng lực để làm điều này bằng cách của mình.

Chuyên gia khuyên: Thay vì nói với con là "con phải thế này", hãy thay đổi bằng cách nói "con sẽ làm như thế nào để cải thiện?". Khi hỏi như vậy, các con có thể tự do chia sẻ những cách mà con có thể làm. Mỗi đứa trẻ có những năng lực khác nhau. Chúng có cách học, cách tư duy khác nhau nên sẽ tìm ra giải pháp, biết mình cần làm thế nào, cần thêm những sự hỗ trợ nào, nguồn lực từ đâu… nếu có sự khích lệ tích cực của cha mẹ.

Chuyên gia cũng nhấn mạnh bố mẹ hơn ai hết là người hiểu về năng lực của con đến đâu. Nếu nhìn thấy năng lực của con nhiều hơn những gì con nghĩ thì điều đó có nghĩa mình cần khơi dậy năng lực sẵn có của con. Trẻ có những rào cản, khi tạo áp lực sẽ khiến con tự ti vì tin mình không làm được.

Thay vì tạo áp lực, cha mẹ hãy nói những câu như "mẹ tin là con…", "mẹ tin là con sẽ làm được", "Con đang có sự thay đổi, mẹ tin là con đã cố gắng rất nhiều và bây giờ để đạt cao hơn nữa, con nên làm… thì sẽ tốt hơn đấy"…

Ngoài ra, cha mẹ hãy lắng nghe xem thật sự vấn đề con gặp phải đang là gì, đừng ngắt lời khi trẻ đang nói. 

"Cha mẹ cần phải hướng cho con nhận biết mục tiêu của cá nhân con muốn và cần làm những gì, con cần sắp xếp ra sao chứ không phải bố mẹ muốn... Thường trẻ sợ mình không đạt được kết quả mà bố mẹ và mình đang muốn, hoặc là cảm thấy học nhiều, quá mệt mà không có được sự ghi nhận của người thân dù đã làm quá sức, từ đó sinh ra bất mãn vì vẫn phải làm mà không hề vui vẻ", bà Hoàng Thị Nhiên nói.

Ngoài ra, để giữ được tinh thần bình tĩnh tự tin trước mỗi kỳ thi, PGS.TS Bùi Thị Nhung, Chủ nhiệm khoa Dinh dưỡng học đường và ngành nghề, Viện Dinh dưỡng quốc gia, cho biết học sinh nên giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc, không thức thâu đêm trước ngày thi tốt nghiệp; không học triền miên mà cần kết hợp nghỉ ngơi, hoạt động nhẹ giữa giờ; không kiêng khem thức ăn theo quan niệm riêng, đảm bảo an toàn thực phẩm, ăn uống đủ các nhóm chất…