Cột mốc đáng nhớ của điện ảnh Việt Nam nhìn từ nước Đức

Với đa phần người Đức, đây là một sự kiện văn hóa lớn. Trong thời gian diễn ra LHP thì ở Berlin hầu như chỉ có LHP là chủ đề số 1, cũng như khi có bóng đá thế giới hoặc châu Âu, thì mọi đề tài khác đều phải nhường cho bóng đá.

Nhà văn Phạm Thị Hoài kể: năm nào chị cũng phải xếp hàng mua vé từ sáng sớm, ngay trong ngày đầu tiên chính thức bán vé. Năm nào cũng tưởng là người đầu tiên và năm nào cũng thấy có ít nhất là vài chục người khác đã đến trước mình. Những phim được chú ý thì phải mua ngay, nếu không sẽ hết vé. “Không khí của LHP Berlin rất đặc biệt, quả thật như lễ hội, lượt chiếu nào cũng vui như hội vì phần lớn đều kín ghế. Khoảng vài ngàn người thường mua trọn gói, bao hết tất cả các buổi, họ phải nghỉ phép để đi xem phim, từ sáng đến khuya. Tôi chỉ đủ sức đi xem khoảng 6-10 phim thôi”, Phạm Thị Hoài nói.

1. Công chúng đi xem LHP Berlin càng ngày càng lớn, mỗi năm một nhiều lên, lý do là có rất nhiều khách từ các nước khác đến. Vì khách quốc tế quá nhiều, nên ngôn ngữ chính của LHP là tiếng Anh chứ không phải tiếng Đức. Chẳng hạn, phim Việt Nam thì phụ đề tiếng Anh chứ không phụ đề tiếng Đức.

Cảnh trong phim Cha và con và... của Phan Đăng Di. Ảnh: Hưng Trầm

Tất cả các buổi chiếu, tất cả các phim, dù ít danh tiếng hay đến từ xứ sở nào ít biết đi chăng nữa, đều đông người xem. Đơn giản là công chúng của LHP là một khối cực kỳ nhiệt tình, lỡ đến rồi, không xem được phim này thì phải xem phim kia. Hơn nữa, rất nhiều người từ các nơi khác đến, chỉ để xem phim, cho nên họ tận dụng hết thời gian để xem, ngày xem mười mấy tiếng là bình thường. Nhiều tông đồ điện ảnh chỉ cần 2 lít nước và vài lát bánh mì khô là đủ một ngày dán mắt vào màn ảnh, ăn nhiều uống nhiều sợ tốn thời gian.

Cho nên, một số phim Việt Nam ở hạng mục Panorama như Hotboy nổi loạn (Vũ Ngọc Đãng), Nước 2030 (Nguyễn Võ Nghiêm Minh) đều đông khách xem, mỗi suất chiếu chỉ còn vài chục chỗ trống.

2. Giới phê bình phim trong LHP này thường rất ưu ái phim từ các nước có nền điện ảnh nhỏ, luôn động viên khen ngợi. Nếu phim kém thì họ cũng không phê bình, chỉ không nhắc đến thôi, vì có quá nhiều phim đáng chú ý.

Các nhà phê bình phim quan trọng nhất của Đức lập ra một website riêng để công khai ý kiến của họ về từng bộ phim (không phải là tất cả 400-500 phim, mà chỉ đánh giá các phim dự thi Official Competition, hạng mục Panorama và vài hạng mục khác, tức là khoảng 70-80 phim). Tại đó, người quan tâm có thể xem cụ thể, nhà phê bình này cho phim này bao nhiêu điểm, cho phim kia bao nhiêu điểm. Điểm ở đây không phải là con số, mà được biểu hiện bằng các dấu hiệu, chẳng hạn +++ là rất đáng xem, ++ là đáng xem, + là tạm được, --- là rất dở, -- là dở, - là tương đối dở... Website này được cập nhật liên tục trong suốt thời gian diễn ra LHP Berlin; độc giả có thể tham khảo tại đây: http://jury.critic.de/berlinale/.

Ví dụ như phim Nước 2030năm rồi ở hạng mục Panorama đã nhận được 4 đánh giá +- từ các nhà phê bình Hannes Bruhwiler, Thomas Groh, Michael Kienzl, Dana Linssen; điểm ++ của Lukas Foerster; điểm + của Dana Linssen; điểm - của Elena Meilicke. Trong khi phim Boyhood ở hạng mục Wettbewerb đã nhận về 9 đánh giá +++, và 5 đánh giá ++, nên chuyện nó giành được hàng loạt giải thưởng quan trọng là điều đã được nhìn thấy.

Ngoài các giải thưởng của BGK, có một giải thưởng chính của công chúng, rất thú vị, thường trao trong ngày cuối cùng (điều mà trong tiêu điểm này Mạnh Cường Vũ, vốn là “ông bầu” của YxineFF, mơ ước Cha và con và... có thể nhận được). Nhiều khán giả thường mua vé để xem buổi này, vì trước giờ chiếu BTC mới có kết quả, và sau khi công bố thì chính phim đó sẽ được trình chiếu. Chuyện khán giả mua vé xem lại phim mình đã xem là bình thường trong đêm này, vì đó là phim họ có thể đã tham gia bình chọn.

Văn Bảy
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần